Akademik Özgürlük Politikası

Sürüm: 2                       Oluşturulma Tarihi: 2001                          Son Gözden Geçirme Tarihi: 8 Aralık 2023

Amaç

Üniversitemiz akademik özgürlüğe öncelik vermekte, farklı görüşleri kucaklamakta ve tüm akademik topluluğumuzun akademik özerkliğini desteklemektedir. Misyonumuz bu ilkelere dayanmaktadır.

Üniversitemiz, bireylerin, grupların ve toplulukların, potansiyel olarak tartışmalı konularda bile olsa etkinlikler, konferanslar, dersler ve seminerler düzenleme hakkını desteklemektedir. Yasal sınırlar dahilinde, şiddeti, ayrımcılığı ve nefreti körüklemeyecek şekilde ifade özgürlüğünü kolaylaştırma ve destekleme konusundaki kararlılığımız devam etmektedir. Bu politikanın amacı, Yakın Doğu Üniversitesi’ne bağlı tüm öğretim üyeleri ve öğrenciler için akademik özgürlük ve ifade özgürlüğünü korumaktır.

Tanım

65/2005 sayılı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Yükseköğretim Yasası’nın altıncı maddesinin birinci fıkrasına göre, akademik özgürlük ve kurumsal özerklik yükseköğretimin temel ilkeleridir. Aynı yasada ‘akademik özgürlük’, ‘öğretim elemanlarının ve üniversitelerin uluslararası standartlara ve bilim etiği ilkelerine uygun olarak, herhangi bir baskı veya kısıtlama olmaksızın akademik araştırma yapmaları ve düşüncelerini açıklamaları’ olarak tanımlanmaktadır.

Yukarıda verilen tanıma uygun olarak, bu politika ‘akademik özgürlüğü’ şu şekilde tanımlamaktadır:

• Akademik personelin öğretim, düşünce paylaşımı ve araştırma faaliyetlerinde bulunma ve araştırmalarının sonuçlarını herhangi bir kısıtlama olmaksızın yayma ve yayınlama özgürlüğü;
• Akademik personel ve öğrencilerin kendi çalışma ve araştırma alanlarıyla ilgili olarak aktif bir şekilde entelektüel sorgulama yapma, görüş ve inançlarını ifade etme ve kamusal tartışmalara aktif bir şekilde katkıda bulunma hakları;
• Akademik personel ve öğrencilerin istihdam edildikleri veya kayıtlı oldukları yükseköğretim kurumuna ilişkin görüşlerini ifade etme özgürlüğü;
• Akademik personelin, derslerin nasıl yürütüleceği ve araştırma faaliyetlerinin nasıl gerçekleştirileceğini seçme özgürlüğüne sahip olarak, akademik derslerinin öğretim metodolojileri ve araştırma çalışmaları konusunda özerk olması;
• Akademik personelin üniversitenin akademik organlarında temsil edilme veya profesyonel akademik kuruluşlarda yer alma özgürlüğü;
• Öğrencilerin öğrenci topluluklarına ve derneklerine aktif olarak katılma özgürlüğü.

Politikanın Uygulanabilirliği

Bu politika aşağıdaki birey ve topluluklar için geçerlidir:

• Mütevelli Heyeti üyeleri de dahil olmak üzere tüm Üniversite iştirakleri ister yarı zamanlı ister tam zamanlı olsun Üniversite tarafından istihdam edilen her birey ile kurumu temsil eden bireyler;
• Kayıt durumlarına bakılmaksızın (tam zamanlı veya yarı zamanlı) Üniversite’de kayıtlı tüm öğrenciler;
• Üniversite’deki resmi kayıt statülerine bakılmaksızın, başka bir kurumla (örneğin, bir okul, kolej veya işveren) yapılan anlaşma kapsamında Üniversite’de eğitim gören tüm bireyler;
• Üniversite tesislerinde faaliyet gösteren tüm topluluklar, kulüpler ve dernekler;
• Üniversite tarafından düzenlenen etkinliklerde konuşma yapmak veya etkinliklere katılmak üzere davet edilen tüm bireyler.

Akademik Özgürlük İlkeleri

Üniversite, akademik özerkliği savunur ve hem öğretim üyelerinin hem de öğrencilerin akademik özgürlüklerini koruma ve ifade özgürlüğünü kullanma haklarını sağlama konusundaki görevlerini kabul eder. Üniversite, bu Politika kapsamındaki her bireyin yasal sınırlar içerisinde konuşma ve ifade özgürlüğünden yararlanmasını sağlamak için çaba gösterir.

Üniversite, bu ifadelerin, görüşlerin paylaşılması çerçevesinde kalmasını ve isyan, ayaklanma, etnik, ırksal veya dini nefretin yanı sıra cinsel taciz veya cinsiyet kimliğine dayalı tacize yol açmamasını sağlamaktan sorumludur. Ayrıca, etkinlikler kamu düzensizliğini teşvik etmemeli, yasaları ihlal etmemeli ve barışçıl protestoların ötesine geçmemelidir.

Üniversite, birey veya grupların kişisel inançları, görüşleri, politika veya hedefleri nedeniyle üniversite etkinliklerine katılımının engellenmesinin önüne geçecektir.

Tüm akademik personel ve öğrencilerin akademik özgürlükleri yalnızca aşağıdaki durumlarda sınırlandırılabilir:

• Yasal zorunluluklar;
• Üniversitenin öğretim ve araştırma işlevleri için hayati önem taşıyan gerekli ve makul düzenlemeler;
• Öğrenci ve personelin refahı için hayati önem taşıyan gerekli ve makul düzenlemeler.

Etkinlik Düzenleme Yönergeleri

Bu politikada belirtilen kurallar, Üniversite tarafından düzenlenen, finanse edilen veya Üniversiteye bağlı olan, adını veya kaynaklarını kullanan kampüs içi ve kampüs dışı etkinliklerle ilgili olarak öğrenciler, çalışanlar ve diğer Üniversite üyeleri için geçerlidir.

a. Kampüs içi etkinlik yönetimi

Üniversite, ev sahipliği yaptığı etkinliklerde düzeni sağlamakla yükümlüdür. Üniversite, yukarıda belirtilen akademik özgürlük çerçevesine uygun olarak, Üniversite tarafından düzenlenen veya düzenlenmesi amaçlanan toplantı ve gösteriler de dahil olmak üzere etkinlikleri düzenleme ve gerektiğinde koşul veya sınırlamalar belirleme yetki ve kabiliyetine sahiptir.

Öğrenci topluluklarıyla ilgili olarak, dışarıdan konuşmacıların yer aldığı tüm etkinlikler için Öğrenci Dekanlığına başvuru yapılması gerekmektedir. Bu başvuru, önerilen konu, etkinlik yapısı, konuşmacıların kimlikleri ve planlanan zaman ve yer ile ilgili ayrıntıları içermelidir. Etkinlik izni verilene kadar reklam yapılması yasaktır.

Üniversite, etkinlik düzenleme ve yürütme iznini haksız yere reddetmeyecektir. Tartışmalı görüşlerin ifade edilmesi, yasalara uygun olduğu sürece, etkinliğin reddedilmesi için makul bir neden teşkil etmeyecektir. Etkinlikler aşağıdaki durumların ortaya çıkması olası olduğu durumlarda Üniversite tarafından engellenebilir:

• Katılımcıları suç işlemeye teşvik etmek;
• Nefret söylemi de dahil olmak üzere görüşlerin yasa dışı bir şekilde ifade edilmesine yol açması;
• Şiddet ve saldırganlığa teşvik gibi bir barış ihlaline yol açması.

b. Üniversite etkinlik ve faaliyetlerinin kampüs dışında düzenlenmesi

Fakülte ve öğrenci toplulukları tarafından düzenlenen kampüs dışı etkinlikler, a bendinde belirtilen yönergelere göre değerlendirilecektir.